اثر تنش شوری ناشی از کلرید سدیم ‎‏‏ بر غلظت عناصر در برگ گندم در شرایط آب کشت

شوری آب و خاک از مهمترین موانع افزایش تولید محصولات کشاورزی در جهان به ویژه مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. این تحقیق به منظور تعیین اثر سطوح مختلف شوری بر میزان غلظت عناصر در گندم در قالب طرح کاملاً تصادفی و آزمایش فاکتوریل با چهار تکرار انجام گردید. تیمارها شامل شوری در چهار سطح 0، 20، 40، 60 میلی­مولار کلرید سدیم در محیط کشت پرلیت و تیمار کودی شامل اوره، npk جامد و npk محلول بود. اثر سطوح مختلف شوری بر محتوای کلروفیل و درصد نیتروژن برگ معنی دار بود. شوری تا دامنه مشخصی باعث افزایش کلروفیل شد ولی پس از آن به علت اثر سوء شوری بر کلروفیل و تخریب کلروپلاست­ها، کاهش یافت. همچنین شوری باعث کاهش نیتروژن برگ شد. کاهش مقدار نیتروژن در اندام های هوایی در محیط های شور می تواند ناشی از ممانعت یون کلر از جذب نیترات باشد. بیشترین و کم ترین غلظت فسفر به ترتیب مربوط به سطوح شوری صفر همراه با کود اوره و سطح 60 میلی مولار شوری همراه با اوره بود که احتمالاً به دلیل میزان بالای سدیم و رقابت کلر با فسفر در جذب توسط گیاه است. مهمترین اثر شوری افزایش غلظت سدیم در بافت گیاهی است. کاهش جذب پتاسیم و کاهش رشد و عملکرد گیاه از نتایج افزایش حضور سدیم است. حداکثر غلظت کلسیم در تیمار شوری 40 میلی مولار همراه با کود اوره و حداقل مقدار در تیمار شوری 60 میلی­مولار همراه با کود npk جامد مشاهده گردید. مطابق نتایج به­دست آمده در شرایط اعمال تنش شوری استفاده از کود npk  محلول در بستر کشت پرلیت کارایی بهتری در میزان غلظت عناصر در برگ گندم داشت.